پیانو

پیانو یک ابزار موسیقی صوتی(آکوستیک) است. که توسط بارتولومئو کریستوفری در سال 1700 میلادی اختراع شد.

(سال دقیق نامعلوم است) که در آن سیم ها به وسیله چکش مورد اصابت قرار می گیرند.پیانو (piano)توسط یک کیبورد(صفحه کلید) نواخته می شود.

به این صورت که نوازنده با انگشتان یا انگشت شصت هردو دست کلیدها را می فشارد. تا چکش ها به سیم ها ضربه بزنند و ملودی نواخته شود. کلمه ی پیانو(piano) مخفف کلمه ی ایتالیایی فورته پیانو میباشد که مدل های اولیه این ساز در سال 1700 با این نام شناخته شده بودند.

انواع پدال پیانو(piano)

• پدال دمپر (پدال نگهدارنده)

همانطور که میدانید صدای پیانو(piano) از طریق ارتعاش سیم ها انجام میگیرد. به این صورت که با فشاردادن کلاویه ها،چکش ها به سیم مربوطه ضربه وارد می کنند و باعث ایجاد ارتعاش آنها می شوند.

یکی از نکات جالبی که برای کوک و رگلاژ پیانو لازم است بدانید، این است که ارتعاش سیم‌ها حدود ۲ تا ۱۰ ثانیه ادامه پیدا می‌کند؛ به این معنی که صدای سیمی که نواخته شده است تا ۱۰ ثانیه بعد از نواختن نیز شنیده می‌شود. بنابراین اگر قطعه‌ای به نام دمپر که وظیفه خفه کردن صدای سیم‌ها را برعهده دارد، وجود نداشته باشد، در هنگام اجرای قطعات پیچیده یا نواختن سریع و پشت سر هم چند نت، صدای نت‌های متفاوت با هم ترکیب می‌شوند و دیگر به راحتی قابل تشخیص نخواهند بود.

پدال دمپر چه کاربردی دارد؟

مهمترین پدال پیانو دیجیتال، پدال دمپر است که بیش از پدال های دیگر مورد استفاده قرار می گیرد؛ در برخی مواقع در بخش هایی از یک قطعه، علی الخصوص قطعه های احساسی لازم است تا صدای برخی از نت ها به صورت کش دار و ادامه دار شنیده شود و دمپرکار خفه کردن صدا را انجام ندهد. برای این منظور پدال دمپر (پدال سمت راست) طراحی شده است.

این پدال تمام دمپر های پیانو(piano) را از روی سیم ها بلند می کند؛ در نتیجه صدا خفه نخواهد شد؛ بدین معنی که وقتی پدال دمپر توسط نوازنده فشرده می شود، دمپر ها از روی سیم ها کنار می رود و تا وقتی که پدال پیانو آزاد شود و به سمت بالا باز گردد، دمپر باعث خفگی صدای سیم ها نخواهد شد و در نتیجه صدا کش دار شنیده می شود.

چگونگی استفاده از پدال دمپر(piano)

زمانی که پایتان را به قصد فشردن پدال یا اصطلاحا گرفتن پدال حرکت میدهید، به این نکته توجه کنید که پای شما باید مانند یک اهرم ایفای نقش کند؛ به این صورت که پاشنه پا بر روی زمین قرار می گیرد و نوک پا بر پدال جای می گیرد. (بهتر است پدال را در ذهنتان یک توپ در نظر بگیرید و آن را فشار دهید)

مورد قابل توجه دیگر این است که پای شما باید به طور دائم روی پدال قرار داشته باشد؛ زیرا در این صورت، می توانید درست در زمانی که نیاز به استفاده از پدال اول(پدال دمپر) پیدا کردید، آن را به راحتی و در اسرع وقت فشار دهید؛ بدین ترتیب تمرکز شما بیشتر می شود و همین امر موجب افزایش سرعت عملتان می گردد.

نکته اول: زمانی که روی پدال استراحت می‌کنید، می توانید آن را کمی نگه دارید تا قدرت پای شما بیشتر شود.

نکته دوم: وقتی برای دفعات اول شروع به نواختن پیانو(piano) می‌کنید، بدیهی است که هماهنگ کردن به این سبک برای شما گنگ و پیچیده باشد و منجر به نا امیدی و پشیمانی شما گردد؛ پس سعی کنید به هیچ وجه به خودتان سخت نگیرید و توقع زیادی از خودتان نداشته باشید؛ زیرا معمولا چنین موضوعی اغلب برای همه مبتدیان اتفاق می‌افتد و این سطح از هماهنگی نیاز به تمرین مکرر دارد.

• پدال سافت یا نرم

دومین پدالی که به هنگام نواختن پیانوهای گرند و اپرایت(دیواری) با آن مواجه می شوید، پدال سافت یا نرم است.

نحوه عملکرد این پدال به این صورت است که با فشردن این پدال، چکش ها بیشتر از حالت معمول به سیم ها نزدیک می شوند؛

ازاین روفاصله ای که چکش ها برای ضربه زدن به سیم ها می پیمایند، کمتر می شود. در نهایت این فرایند منجر می شود.

نکته : پدال سافت یا نرم برای خلق حالت های صوتی و تونالیته های خاص مورد استفاده قرار می گیرد.

• پدال میانی یا سوستناتو یا ساستین

تاثیر پدال دمپر بر تمامی کلاویه ها می باشد. بنابر این وقتی پدال دمپر را فشار می دهید، هر نتی را که می نوازید،شامل ساستین می شود. با استفاده از پدال سوستناتو،نوازنده می تواند انتخاب نماید که ساستین کدامیک از نت ها، بی اثر می شود.

البته ناگفته نماند که این پدال فقط در پیانو گرند و برخی پیانو های دیجیتال موجود است.

پدال سوستناتو یا ساستین نیز یکی دیگر از پدال های دیجیتال است که نوازنده با فشردن آن می‌تواند دقیقا دمپر همان نت خاصی که مدنظر دارد را بی‌اثر کند تا صدا طولانی‌تر به گوش برسد؛ بدین معنا که وقتی پدال دمپر در پایین قرار دارد، هر نتی که توسط نوازنده اجرا می‌شود، صدایی کش‌دار خواهد داشت (بر عکس پدال دمپر که با فشردن آن صدای تمام نت ها را به صورت همزمان، کش‌دار می‌شود).

جالب توجه‌ترین ویژگی‌ کاربردی پدال میانی این است که به طور معمول شما قادر خواهید بود، آن را به سمت چپ قفل کنید تا مجبور نباشید در هنگام تمرین، به طور دائم تمام آن را نگه دارید؛ یعنی زمانی‌که می‌خواهید برای چند خط پشت سر هم از این پدال استفاده کنید، فقط کافی است آن را به سمت چپ ببرید تا قفل شود.

(piano grand)پیانو گرند

پیانو گرند برای سولوهای کلاسیک، موسیقی اطاقی(جمعی از نوازندگان در یک گروه کوچک باهم می‌نوازند)و اغلب در کنسرت های جاز و پاپ استفاده می‌شود.

(piano grand)پیانو عمودی

پیانو عمودی محبوبترین نوع پیانو است زیرا اندازه آن برای استفاده در خانه های شخصی و تمرین خانگی مناسب تر است. در طول دهه 1800 میلادی، تحت تاثیر گرایش های موسیقی در دوره موسیقی رمانتیک نوآوری هایی مانند فریم چدنی باعث شد که صدای قدرتمندتر، پایدارتر و بلندتری از پیانو به گوش برسد. در قرن نوزدهم، پیانو همان نقشی را ایفا کرد که یک رادیو یا گرامافون در قرن بیستم ایفا کرد.

مثال :

هنگامی که یک خانواده در قرن نوزدهم می خواستند یک قطعه موسیقی و یا سمفونی تازه منتشر شده را بشنوند. می توانستند آن موسیقی را از پیانو یکی از اعضای خانواده که می توانست پیانو بنوازد ، بشنوند. این ساز به طور گسترده در موسیقی جاز ، کلاسیک ، سنتی ، تک نوازی ، گروه های چند نفره نوازندگی و آهنگسازی مورد استقبال قرار گرفت.

اگرچه پیانو در مقایسه با ابزار موسیقی دیگر مانند:

گیتار آکوستیک ، سنگین ، غیر قابل حمل و گران است اما تعداد زیادی از موسیقی دانان و آماتورها در زمینه ی نواختن پیانو آموزش دیده اند. و در دسترس بودن گسترده آن در سالن های نمایش، مدارس و فضاهای تمرین این ساز را به یکی از محبوبترین ابزار موسیقی در غرب تبدیل کرده است.

پیانو الکتریکی با تقویت کننده صدا (۱۹۲۹)، پیانو الکترونیکی (۱۹۷۰)، و پیانو دیجیتال (۱۹۸۰)نیز توسعه یافته اند.

پیانو الکتریکی در دهه های ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰ در سبک های موسیقی فانک، جاز و  راک ، بسیار محبوب شد.

مقایسه صدای ساز کلاویکورد با ساز هارپیسکورد

صدای ساز کلاویکورد برای اجرا در سالن های بزرگ، بسیار آهسته است. هارپیسکورد صدای خیلی بلندی تولید میکند اما با آن روی نت نمیتوان کنترل خوبی داشت.

هارپیسکورد نمیتواند سطوح مختلفی از موزیک را تولید کند حتی اگر نوازنده از تمام مهارت خود استفاده کند. عملکرد پیانو بسیار بهتر از کلاویکورد و هارپیسکورد است. هم صدای بلندی دارد  و هم نوازنده قادر خواهد بود انواع ملودی ها را با این ساز بنوازد.

از پیانو میتوان در کنسرت ها و سالن های بزرگ نیز استفاده کرد. کریستوفور توانست موفق شود و بدون هیچ دانش و شناخت قبلی یک کیبورد طراحی کند.

که در آن چکش ها به سیم ضربه بزنند و صدا تولید شود. وقتی چکش به سیم ضربه میزند باید فورا به جای خود باز گردد زیرا اگر تماس چکش با سیم طولانی تر شود ارتعاش ایجاد شده در سیم متوقف می شود و صدا تولید شده نیز خاتمه می یابد .

نحوه ی اکشن در پیانویی که کریستوفر ساخت ، الگویی برای دیگر تولیدکنندگان در قرن های بعد بود. سیم ها در پیانوهای تولید شده توسط کریستوفری نازک تر بودند. و در نتیجه صدای تولید شده از آنها نسبت به پیانوهای مدرن امروزی نیز آهسته تر بود اما در مقایسه با کلاویکورد ، صدای فورته پیانوها بلند تر بود .